قاعدگی چیست؟
قاعدگی در جنس ماده و پستانداران به جاری شدن خون از رحم اطلاق می شود.در این سن هورمون هایی ترشح می شوند که برای رشد فیزیکی بدن ترشح می شوند .اندام های زنانه شروع به تغییر و رشد می کنند و تا زمانی که اندام تناسلی کامل نشده است پریود اتفاق نمی افتد. عادت ماهیانه در زنان بالغ (معمولا بین 8 تا 13 سالگی اتفاق می افتد)nvهرماه طی یک روز مشخص به مدت 3 تا 5 روز اتفاق می افتد .تعداد این روزها ممکن است بین 5 تا 7 روز متغیر باشد.هر سیکل قاعدگی به طور متوسط 28 روز طول می کشد و بین 21 تا 35 روز متغیر می باشد.زمانی که زنی باردار می شود به این دلیل که تخمک های زن بارور می شوند پریودی صورت نمی گیرد.
در زمان بلوغ هورمون هایی از غده هیپوفیز ترشح می شود که تخمدان ها را وادار به ساخت هورمون های زنانه می کند.این هورمون هایی که ترشح می شوند استروژن و پروژسترون نام دارند.
در هر ماه یک تخمک آزاد می شود که با چشم دیده نمی شود.زمانی که لقاح صورت نگیرد و تخمک ها درگیر نشوند هر ماه یک تخمک آزاد می شود .این تخمک ها از تخمدان ها آزاد می شوند و این عمل را تخمک گذاری می نامند.
تخمک ها از طریق لوله های فالوپ وارد رحم می شوند و در صورتی که با اسپرم لقاح صورت گیرد در گوشه ای از رحم قرار می گیرد و طی 9 ماه رشد می کند و به نوزاد تبدیل می شود اما درصورتی که لقاح صورت نگیرد رحم طی سیکل قاعدگی خود را برای لانه گزینی تخمک ها آماده می کند و در رحم مخاطی تشکیل می شود که در صورتی که لقاح انجام نشود این مخاط درزمان پریودی شروع به ریزش از واژن می کنند .
با بلوغ دختر، هورمونهایی از هیپوفیز (یکی از غدد موجود در مغز) ترشح میشود که این هورمونها تخمدانها را وادار به ساخت هورمونهای زنانه میکنند. این هورمونهای زنانه استروژن و پروژسترون نامیده میشوند که اثرات زیادی در بدن دختر دارند و به رشد جسمی و بالغ شدن او کمک می کنند.
ریزش بافت و مخاطات که خونی است همان خونریزی قاعدگی است. باید توجه کرد که همانطوری که توضیح داده شد، خونریزی قاعدگی فقط شامل خون نیست بلکه بافت اضافی و مخاطات خونی است که از رحم به بیرون ریخته میشود.
چرا رنگ خون پریودی متفاوت است؟
در بسیاری از خانم ها قاعدگی از سن 12 یا 13 سالگی شروع می شود و خونریزی هر 21 تا 35 روز اتفاق می افتد .رنگ خون پریودی رنگ های متفاوتی دارد و ممکن است قرمز ، سیاه ، نارنجی ، صورتی یا قهوه ای باشد و یا رنگ هایی در همین طیفها.رنگ خون پریودی دلایل متفاوتی دارد.هررنگ از خون پریودی می تواند نشانی از سلامتی یا وجود مشکل در بدن باشد.(انواع رنگ خون در پریودی را تخصصی تر بشناسید)
رنگ خون های متفاوت در پریودی به چه معنی است؟
رنگ خون دوران قاعدگی در هر خانمی با هر شرایط مختلفی متفاوت است اما در بسیاری از موارد رنگ خون قاعدگی و یا خونریزی های رحمی می تواند نشانه های مختلفی داشته باشد.در زیر به توضیح این رنگ ها و علام و نشانه های آن اشاره می کنیم.
رنگ خون لکه بینی لانه گزینی:
رنک خون در چنین مواقعی قرمز تیره، قرمز روشن ، قهوه ای ، نارنجی ، صورتی می باشد.
عفونت ها:
رنگ خون در مواقعی که عفونت وجود داشته باشد قرمز روشن ، قرمز تیره ، خاکسنری و نارنجی می باشد.
لاچیا:
رنگ خون قاعدگی در بیماری لاچیا قهوه ای ، قرمز تیره و صورتی می باشد.
استروژن کم:
در صورتی که در بدن استروژن کم باشد رنگ خون صورتی می باشد.
لکه بینی در وسط چرخه:
زمانی که در وسط سیکل قاعدگی لکه بینی صورت گیرد رنگ خون قاعدگی به رنگ نارنجی و صور تی می باشد.
سقط جنین زودتر از موقع:
رنگ خون قاعدگی در زمانی که سقط جنین زودتر از موقع صورت می گیرد به رنگ قهوه ای می باشد.
سقط جنین:
زمانی که سقط جنین صورت می گیرد رنگ خون می تواند به رنگ های صورتی ، نارنجی ، قهوه ای ، قرمز روشن و یا قرمز تیره ، خاکستری و سیاه می باشد.
پریودی طبیعی :
زمانی که پریودی طبیعی صورت گیرد رنگ خون می تواند صورتی ، نارنجی ، قهوه ای ، قرمز روشن و یا قرمز تیره و سیاه می باشد.
خون قدیمی:
در صورتی که خون پریودی قدیمی باشد رنگ خون به رنگ سیاه و قدیمی می باشد.
پولیپ یا فیبروم:
در صورتی که خانمی پولیپ یا فیبروم داشته باشد رنگ خون پریودی به رنگ قرمز روشن می باشد.
لکه بینی بارداری:
رنگ خون در لکه بینی پریودی به رنگ قهوه ای و صورتی می باشد.
آیا خون قاعدگی واقعا کثیف است؟
خون قاعدگی آن چیزی نیست که شما فکر میکنید...کثیف نیست. بنابراین این دیدگاه غلط است که "با پریود شدن خون کثیف بدن از وریدها دفع می شود.
همانطور که گفتیم خون قاعدگی رنگ های مختلفی دارد و روشن بودن خون قاعدگی دلیل بر تمیزی خون و تیرگی آن دلیل بر کثیفی و آلودگی خون آلودگی خون قاعدگی حتی در مواقعی که سیاه رنگ و قهوه ای باشد هم آلوده و کثیف نمی باشد.این باور غلط که خون قاعدگی خون کثیف و آلوده ی بدن می باسد از اساس و پایه غلط می باشد.
دقت داشته باشید بحث نجس یا پاک بودن این خون نیست،ما مسئله رو از دید آلوده بودن یا نبودن و کاملا علمی بررسی میکنیم.
آیا رنگ خون سیاه یا قهوه ای در پریودی نشان از آلودگی زیاد خون پریودی دارد؟
نگران نباشید ، خون پریودی سیاه رنگ و یا قهوه ای نشان دهنده خون قدیمی می باشد.معمولا خونی که برای خروج وقت بیشتری صرف می کند به رنگ سیاه می باشد و هیچ دلیلی برای کثیف تر بودن آن نمی باشد.خونی که زمان کافی برای اکسیداسیون داشته باشد از رنگ قرمز به رنگ قهوه ای تبدیل می شود.رنگ خون قهوه ای می تواند به دلایل زیر باشد:
1.خون آغاز یا پایان پریودی
زمانی که جریان پریود شما آهسته باشد، ممکن است خون زمان بیشتری برای خروج از بدن صرف کند در نتیجه خون بیشتر در رحم باقی می ماند و هنگامی که خون در رحم باقی می ماند، قهوه ای می شود. خون حتی ممکن است از پریود قبلی شما باقی مانده باشد.
2.لوچیا
خونریزی بعد از زایمان خونریزی بسیار سنگینی است و به لوچیا معروف می باشد این خون ریزی معمولا به رنگ های صورتی و یا قهوه ای نمایان می شود و جای هیچ نگرانی ندارد.
3.بارداری
اگر در دوران بارداری لکه بینی داشته باشید (لکه بینی در اوایل بارداری چند روز طول می کشد؟)، احتمالا به رنگ قهوه ای می باشد. بهتر است با پزشک خود تماس بگیرید.
سقط جنین در کثیف بودن خون قاعدگی تاثیر دارد؟
هیچ گونه خروج خون از رحم به هردلیلی که باشد و به هر رنگی که باشد نشان از آلودگی خون خارج شده ندارد.توجه کنید آلودگی خون منظور نجس یا پاک بودن خون نمی باشد.
اما اگر سقط جنین رخ دهد ممکن است خون خروجی قرمز روشن باشد .اما در صورتی که سقط جنین از دست رفته اتفاق بی افتد خون خروجی به رنگ قهوه ای تیره می باشد زیرا حداقل 4 هفته طول می کشد تا این خون ها از رحم خارج شوند و به علت ماندن زیاد در رحم رنگ تیره به خود میگیرد و دلیلی برا کثیف بودن آن نمی باشد.
اگر باردار هستید، ترشحات خاکستری ممکن است نشانه سقط جنین باشد. انتقال بافت از واژن ممکن است به رنگ خاکستری باشد.
چرا رنگ خون پریودی در آغاز و پایان پریودی متفاوت است؟
در طول دوران پریودی رنگ خون پریودی مدام به علت تغییر شرایط بدن در حال تغییر می باشد و این اتفاق بسیار معمول و عادی است و جای هیچ نگرانی ندارد.حتی ممکن است در سیکل های مختلف قاعدگی هم رنگ های متفاوتی از خون قاعدگی را تجربه کنید.در بسیاری از موارد رنگ خون از قرمز روشن در روزهای اول شروع می شود و در نهایت به قرمز تیره و قهوه ای تبدیل می شود.اما در صورتی که خون ریزی غیر معمول یا رنگ خون بسیار متفاوتی را تجربه کردید حتما به پزشک مراجعه کنید.
دلیل خون آبکی و یا لخته در دوران پریودی چیست؟
باید بدانید علاوه بر اینکه رنگ خونی شما در طول دوران پریودی متفاوت باشد ممکن است بافت خونی هم متفاوتی باشد .ممکن است در مواقعی به صورت غلیظ و یا به صورت آبکی باشد و یا ممکن است به صورت لخته لخته ای باشد .هرخانمی در طول دوران زندگی خون انواع مختلفی از بافت خون پریودی را تجربه می کند.اما میزان لخته بودن خون بسیار مهم می باشد. خون آبکی پریودی احتمالا خون تازه است که از رحم خارج شده است. بعضی از زنان ممکن است خونریزی بسیار سنگین را تجربه کنند که ازدیاد خون در قاعدگی نامیده می شود.
ترشحات خون که در طول زمان تخمک گذاری اتفاق می افتد ممکن است با مخاط دهانه رحم مخلوط شود و خون سفید رنگ یا بافت ژله ای ایجاد کند. این ترشحات نیز ممکن است لغزنده باشند.
بهداشت قاعدگی حق مسلم هر زن
- به طور معمول عادت ماهانه در زنان باردار و شیرده اتفاق نمیافتد.
- نزدیک در دوران قاعدگی به طور کلی چه از نظر علمی و چه از نظر شرعی منع شده است.زیرا رابطه جنسی در دروان پریودی می تواند احتمال ابتلا به عفونت ها و اندومتریوز را افزایش دهد به هیمن دلیل پزشکان توصیه می کنند در طول دوران پریودی از برقراری رابطه جنسی به طور جدی پرهیز شود.همچنین امکان انتقال عوامل عفونی میکروبی یا ویروسی (مثل سوزاک، سیفیلیس، کلامیدیا، ویروس اچآیوی و ویروس تبخال) در زمان قاعدگی افزایش مییابد.
- اما مطالعات جدید به صورت علمی رابطه ی مستقیمی بین رابطه جنسی در دوران قاعدگی را تایید نکرده اند و افراد با رعایت بهداشت و آمادگی ذهنی طرفین برای برقراری رابطه در چنین شرایطی می تواند امکان پذیر باشد.از سوی دیگر گفته میشود که انقباضات ماهیچهای هنگام نزدیکی و ارگاسم میتواند به کاهش دردهای قاعدگی کمک کنند.اما در نهایت رضایت خانم ها در این امر بسیار بسیار ضروری و شرط اصلی برای برقراری رابطه در این شرایط است.
- احتمال بارداری در زمان قاعدگی تقریبا صفر است در صورت نزدیکی حین قاعدگی نیازی به استفاده از روشهای ضدبارداری نیست.
- در زمان قاعدگی حتما از نوار بهداشتی تمیز و یک بار مصرف شود.همچنین استفاده از کاپ های قاعدگی می تواند بسیار در رعایت بهداشت در این دوران کمک کند.
- در گذشته بر این باور بوده اند که استحمام در دورام قاعدگی می تواند باعث نابروری شود اما هیچ گونه دلیل علمی برای این باور وجود ندارد . استحمام مرتب و زیاد در دوران قاعدگی توصیه میشود. اما سعی کنید استحمام دراین دوران را در کمترین زمان ممکن انجام دهید.
- مقدار آهن از دست رفت در دوران قاعدگی بسیار ناچیز می باشد اما بهتر است خانم ها زیر نظر پزشک در دوران پریودی از قرص های آهن کمکی برای جبران آهن از دست رفته استفاده کنند.در کشورهایی مانند ایران به طور کلی فقر آهن همیشگی میان بانوان استفاده از قرص های آهن را ضروری می کند.
- بسیاری از زنان شکم و کمر درد شدیدی را در دوران قاعدگی تجربه میکنند. علت درد، انقباضات قدرتمند عضلات رحم و عضلات شکمی اطراف رحم برای بیرون راندن ترشحات قاعدگی است. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مثل ایبوپروفن وناپروکسن و استفاده از کیسه آب گرم و استراحت به کاهش این درد کمک میکنند.
- سندرم پیش از قاعدگی در بعضی از زنان رخ میدهد که شامل دردناک شدن پستانها به علت احتباس آب و نمک، خستگی و تغییرات خلقی مثل تحریک پذیری است.با شناخت سندورم پیش از قاعدگی می توان بهتر با آن روبه رو شد. تغذیه سالم، کاهش مصرف کافئین و حمایت روحی اساس درمان را تشکیل میدهند.
- دولت ها باید با آموزش صحیح به افراد جامعه، مخصوصا دختران در سن بلوغ میزان آگاهی در مورد قاعدگی را افزایش دهند. پنهان کردن قاعدگی، ایجاد حس شرمساری، کناره گرفتن از جامعه هنگام قاعدگی، به کار بردن لغات منفی برای قاعدگی، ارتباط دادن مسائل جانبی به قاعدگی، عدم درک صحیح از یک فرایند کاملا طبیعی و هر آنچه که ذره ای از طبیعی فرض شدن قاعدگی کم کند باید اصلاح شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
هر خانمی در طول دوران پریودی خود انواع رنگ خون پریودی را تجربه می کند.اگر پریودی شما طولانی تر از حد معمول خود شد و یا خونریزی بسیار سنگین باشد حتما به پزشک مراجعه کنید.همچنین در صورتی که پریودی نامنظم بود و یا چرخه شما کوتاه تر از 24 روز یا طولانی تر از 38 روز بود ، در صورتی که بیشتر از سه ماه پریود نشدید ، اگر دردهای بسیار زیاد و غیر معمول داشته باشید ، اگر بین پریودی ها خونریزی های غیر معمول داشتید و یا در دوران یایسگی خونریزی های غیرمعمول دارید حتما به پزشک مراجعه کنید.